Ten tekst przeczytasz w 4 min.
od siebie słów kilka
Zamek w Janowcu a w zasadzie ruiny zamku wznoszą się nad rzeką Wisłą, prawie na przeciw zamku w Kazimierzu Dolnym w miejscowości Janowiec. To spore ruiny zamkowe większe od bardziej znanych ruin zamku w Kazimierzu Dolnym. Kształt zamku ma postać nieregularnego wieloboku, ponieważ został dostosowany do topografii wzgórza, na którym ją zbudowano. Dostępu do zamku dodatkowo broniła wykuta w kredowej skale sucha fosa.
Zamek to obecnie pięknie przygotowana dla zwiedzających trwała ruina w której zlokalizowany jest także jeden z oddziałów Muzeum Nadwiślańskiego. Obiekt jest udostępniony do zwiedzania za opłatą, Opłata jednak pokrywa wstęp na dziedziniec zamkowy, mury, krużganki oraz niektóre pomieszczenia wraz z ekspozycją.
Zamek mimo iż pozostaje ruiną to prowadzone są tutaj prace mające na celu jego częściową odbudowę. Zrekonstruowano krużganki we wschodniej części dziedzińca, odnowiono także pałac północny i apartament zachodni połączony z cylindryczną wieżą. Obecnie w tych pomieszczeniach mieści się niewielki hotel i muzeum z ekspozycją poświęconą historii Janowca. Muzeum to warto zobaczyć ponieważ dostępne są tam niespotykane gdzie indziej eksponaty takie jak ręcznie wykonywana zastawa stołowa, która jest niezwykle zdobiona. W budynku bramnym udostępniono odkryte tarasy z widokiem na dolinę Wisły. Tuż przy zamku mieści się niewielki park z którego rozciągają się malownicze widoki na Wisłę i na wielką równinę. W parku tym znajdują się ławeczki z których można korzystać. Ciekawostką jest istnienie 3 krzyży na wzgórzu zamkowym, które jest podobna do tej kazimierskiej.
Wzlot i upadek zamku
Budowę potężnego zamku obronno-rezydencjonalnego zamku z polecenia Mikołaja Fireleja (wybudował podobno także zamek Esterki) rozpoczęła się 1507 roku, natomiast zakończyła się już 20 lat później. Zamek zbudowano w stylu renesansowym z elementami gotyckimi. W założeniu swoim majestatem zamek w Janowcu miał przyćmić warownię zbudowaną w Kazimierzu Dolnym. Niecałe 30 lat później nastąpiła przebudowa zamku po okiem samego Santi Gucciego, który ówcześnie był uznawany za najwybitniejszego architekta na świecie. Następna wielka przebudowa nastąpiła gdy zamkiem władał ród Tarłów herbu Topór, który byli właścicielami innego pięknego zamku Krzyż-Topór, wówczas zamek nabrał barokowych cech wraz z charakterystycznymi poziomymi pasami. Wg. kronik z tamtych lat był to jeden z najpiękniejszych zamków na ziemiach Polskich. Częstym gościem w murach zamkowych był nasz słynny powieściopisarz Jan Kochanowski.
Kolejne lata to czas upadku zamku, który rozpoczęli Szwedzi, późnij Tatarzy. Po każdym z tych zniszczeń zamek odbudowywano z coraz gorszym powodzeniem. Zwieńczeniem historii pięknego zamku był rok 1783, gdy Jerzy Marcin Lubomirski przegrał zamek w karty. Jego nowi właściciele nie byli w stanie utrzymać zamku, więc sprzedali całe wyposażenie wraz z marmurami ze ścian. Wkrótce po tym popadł w ruinę.
Legenda o Czarnej Damie
Legenda zamku w Janowcu głosi, że Helena Lubomirska, córka jednych z właścicieli zamku, zakochała się w prostym rybaku. Rodzice nie aprobowali takiego mezaliansu, więc postanowili działać. Sposobem na przemówienie dziewczynie do rozumu miało być zamknięcie jej w wieży zamkowej. Dziewczyna jednak z rozpaczy wyskoczyła z okna i dokonała żywota. Od tego czasu duch dziewczyny zaczął straszyć rodziców na zamku. By temu zapobiec trumnę dziewczyny przeniesiono do kościoła w pobliskim Kazimierzu. Niestety nie poprawiło to sytuacji i po dziś dzień podobno można spotkać ducha przemieszczającego się dziedzińcu i krużgankach zamkowych.
Podsumowanie
Zamek w Janowcu to jedno z miejsc, które trzeba koniecznie zobaczyć i zwiedzić. Sam zamek robi bardzo dobre wrażenie i z całą pewnością lepsze niż zamek w Kazimierzu Dolnym. By dostać się do zamku trzeba wejść piechotą od z strony Janowca na wzgórzem na piechotę, ale zdecydowanie warto. Z zamku jaki i parku przed zamkiem rozpościerają się piękne widoki na kilkadziesiąt kilometrów. Mówiąc w skrócie warto przespacerować się także po całym rozległym wzgórzu zamkowym.
Samochód można porzucić przy rynku w Janowcu na jednym z darmowych parkingów przy rynku lub skorzystać z parkingu przy ulicy Lubelskiej na północ od zamku. Nie wiemy czy ten parking jest darmowy.