Ten tekst przeczytasz w 4 minutę/y
od siebie słów kilka
Kirkut Czerniawy, czyli żydowski cmentarz, znajduje się około 1,5 km na południe od centrum Kazimierza Dolnego. Ulokowany jest po lewej stronie drogi, na skraju lasu, na niewielkim wzgórzu, przy ulicy Czerniawy.
Pierwszy cmentarz żydowski w Kazimierzu Dolny powstał na ulicy Lubelskiej na przełomie XV i XVI wieku, ale w 1764 roku cesarz austriacki Józef II swym dekretem nakazał przeniesienie cmentarzy ze względów sanitarnych poza obręb miasta. Przeniesienie cmentarza w Kazimierzu dolnym nastąpiło dopiero w 1851. Ten rok uznaje się za założenie tej nekropolii. Kirkut Czerniawy w Kaźmierzu Dolnym był wykorzystywany jeszcze w roku 1939. W trakcie wojny, z rąk okupanta, poniosło tutaj śmierć nawet 3 000 Żydów, którzy zamieszkiwali miasto jak i okolice. Niemcy w ramach swojej ideologii zdecydowali się na zniszczenie cmentarza. Płyty z nagrobków, które posłużyły im do wybrukowania drogi do siedziby Gestapo, która znajdowała się na terenie Klasztoru Franciszkanów. Na terenie kirkutu dokonywano również egzekucji ludności polskiej.
W latach 80-XX wieku zaczęto wydobywanie macew z ziemi i podjęto prace nad częściową rekonstrukcją kirkutu. Płyty nagrobne żydowskich mogił posiadają wysokie walory artystyczne, które można tutaj podziwiać. Najczęściej powtarzanym motywem dekoracyjnym na macewach kobiecych są winne grona, winorośl, świeczniki szabasowe i świece, symbolizujące bogobojność. Na wielu możemy zobaczyć motyw dłoni wrzucającej drobne monety do puszki, które symbolizują dobroczynność
Legendy kirkutu
Kirkut Czerniawy ma swoje legendy i opowieści przekazywane przez najstarszych mieszkańców okolicy. Wszystkie opowieści mówią, że na cmentarzu straszy, dlatego po zmroku nie wolno zapuszczać się na cmentarz.
Jedna z opowieści mówi, że pewnemu młodemu mężczyźnie, niedługo po wojnie, zdarzyło się wracać późną nocą ulicą Czerniawy. Mężczyzna ten słyszał o duchach na kirkucie, ale jako młody chłopak nie przywiązywał uwagi do takich historii. W czasie spaceru nagle zobaczył, że po drugiej stronie szosy na przeciw kirkutu idzie duży czarny pies. Oczy błyszczały mu jakoś dziwnie , złowrogo. Chłopak spojrzał na zwierzę i poczuł się nieswojo i oblał go pot. Podniósł z ziemi kamień, zamachnął się i wycelował w psa. Jednak pies nawet nie drgnął. Po chwili pies zniknął tak samo niespodziewanie, jak się pojawił, a miało to miejsce w chwili gdy chłopak minął cmentarz.
Inna kobieta opowiadała, że kiedyś przejeżdżała nocą na rowerze obok kirkutu na Czerniawach. Nagle zobaczyła pod murem cmentarnym światełko. Ale nie mogły to być świetliki, ponieważ dobrze wiedziała jak migoczą te robaczki. Na drugi dzień z grupą kolegów wybrała się pod mur kirkutu. Znaleźli tam monety, które podobno rozpłynęły się w powietrzu gdy tylko na nie spojrzeli.
Stan obecny
Obecnie przy wejściu na cmentarz, odnajdziecie pomnik w formie długiej ściany, czyli lapidarium, który w swojej w formie przypomina „Ścianę Płaczu” w Jerozolimie. Na ścianie tej umieszczono uratowane przed zniszczeniem nagrobki. W pewnym momencie ściana tworzy szczelinę symbolizującą wyrwę w społeczeństwie, która powstała po wymordowaniu prawie całej tutejszej ludności żydowskiej. Pomnik powstał w roku 1984, a jego autorem był Tadeusz Augustynek. Za lapidarium znajduje się stary cmentarz, pochłonięty w leśnym półmroku z wieloma nagrobkami.
Miejsce to jest niezwykle mistyczne, jak większość starych cmentarzy. Niewielka ilość turystów w tym miejscu sprawia, że zostajemy tutaj sami z historią tego miejsca. Z tego właśnie powodu miejsce to nas niezwykle urzekło. Warto wybrać się tutaj blisko zachodu słońca, ponieważ promienie przebijające się przez liście tworzą na nagrobkach bardzo niezwykłe obrazy.
Wejście na cmentarz jest darmowe, a przed nekropolią znajduje się niewielki, szutrowy i bezpłatny parking.
położenie
Galeria zdjęć z wyjazdu
