Ten tekst przeczytasz w 5 min.

od siebie słów kilka

Orle gniazda słusznie kojarzą się wszystkim zespołem z zamków średniowiecznych na wyżynie krakowsko-częstochowskiej.  Część tych zamków pozostaje obecnie w stanie ruiny, niektórych już nie ma. Jednakże istnieją także takie, które są zachowane w dobrym lub nawet stanie.

Część zamków odbudowano, choć skutek jest różny. Ważne jest to, że prawie wszystkie są możliwe do zwiedzenia zarówno od zewnątrz jak i od wewnątrz.  Najbardziej znanymi warowniami jury są Wawel oraz Ogrodzieniec.  Te obiekty to prawdziwe ogromne centra turystyczne.  Warto wiedzieć, ze przez zamki przebiega czerwony Szlak Orlich Gniazd. Trzeba jednak powiedzieć, że na tym szlaku tym nie ma wszystkich zamków. Takim zamkiem poza szlakiem jest piękny zamek w Będzinie lub ledwo widoczne ruiny zamku Udórz.

Większość tych zamków to typowe zamki średniowieczne i robią naprawdę bardzo fajne wrażenie.  Zamki te uważamy za warte zobaczenia, a także warte do zapoznania się z ich historią. 

O systemie orlich gniazd trochę faktów i historii

Orle Gniazda swoją w pewnym sensie poetycką nazwę zamki zawdzięczą gotyckim zamkom znajdującym się w jurze krakowsko-częstochowskiej, która leżała blisko niegdysiejszej grnicy Królestw Polskiego. Zamki były budowane budowane najczęściej na szczytach wzniesień wśród trudno dostępnych skał. Nazwa ta oczywiście została stworzona dopiero w XX wieku, ale nazwa w odpowiedni sposób oddaje charakterystykę warowni.

System obronny zaczął powstawać z polecenia króla Kazimierza Wielkiego (król Polski 1333 – 1370) w celu ochrony Krakowa i Ziem Polskich na wypadek najazdów wojsk czeskich. Kazimierz Wielki obawiał się szczególnie najazdów Jana Luksemburskiego od strony Górnego Śląska, który rościł sobie prawa do tronu polskiego. Władca Czech przeprowadził całkiem skuteczne najady na ziewnie polskie w 1327 oraz w 1345 roku. Pod koniec panowania obu panów stosunki unormowały się, do czego znacznie przyczyniło się ufortyfikowanie granicy Królestwa Polskiego.

W skład fortyfikacji wchodziły nie tylko zamki ufundowane przez króla czyli zamki królewskie, ale także zamki rycerskie oraz warownie duchowieństwa oraz strażnice. Obecnie fortyfikacje które wlicza się w skład systemu Orlich Gniazd są bardzo umowne. W zależności od opracowania ta lista może się różnić. Trzeba także pamiętać, że nie wszystkie warownie powstały za panowania Kazimierza Wielkiego, ale często potocznie się tak przyjmuje.

Zamki królewskie

• zamek w Będzinie – istniejący i w pełni odrestaurowany
• zamek w Bobolicach – istniejący i w pełni odrestaurowany
• zamek w Brzeźnicy – zamek nieistniejący
• zamek w Krzepicach – zamek nieistniejący
• zamek w Lelowie – zamek nieistniejący
• zamek w Ojcowie – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek w Olkuszu – zamek nieistniejący
• zamek w Olsztynie – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek w Ostrężniku – niewielkie pozostałości zamku
• zamek w Rabsztynie – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek w Ryczowie – niewielkie pozostałości zamku
• zamek w Wieluniu – zamek nieistniejący
• zamek w Żarnowcu – zamek nieistniejący
• zamek na Wawelu – istniejący i w pełni odrestaurowany

Zamki rycerski i warownie duchowieństwa

• zamek w Białym Kościele (Dolinie Kluczwody)– niewielkie pozostałości zamku
• zamek w Bydlinie – ruiny zamku
• zamek w Siewierzu – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek w Dankowie – zamek nieistniejący
• zamek w Korzkwi – istniejący i w pełni odrestaurowany
• zamek w Koziegłowach – niewielkie pozostałości zamku
• zamek Lipowiec – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek w Mirowie – ruiny zamku nie udostępnione do zwiedzania
• zamek w Morawicy – zamek nieistniejący
• zamek w Morsku – ruiny zamku nie udostępnione do zwiedzania
• zamek Pieskowa Skała – istniejący i w pełni odrestaurowany
• Zamek Sielecki – istniejący i w pełni odrestaurowany
• zamek w Smoleniu – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek w Sławkowie – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek Ogrodzieniec – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek Tenczyn – ruiny zamku udostępnione do zwiedzania
• zamek Udórz – niewielkie pozostałości zamku
• gród na górze Birów – zamek nieistniejący, obecnie jest tam ekspozycja
• klasztor na Jasnej Górze – istniejący i w pełni odrestaurowany

Strażnice

• Strażnica Łutowiec – niewielkie pozostałości
• Strażnica Przewodziszowice – niewielkie pozostałości
• Strażnica Suliszowice – niewielkie pozostałości

Podsumowanie

Orle Gniazda to naprawdę wielki kawałek historii, który warto zobaczyć, ponieważ oglądając te w większości ruiny nauczymy się więcej niż na lekcjach historii. Każda z warowni ma swoją historię, dlatego warto zasięgnąć informacji przed zwiedzaniem każdego zamku. Żeby zobaczyć każde z dostępnych miejsc trzeba poświęcić na to co najmniej tydzień, ale naprawdę warto poświęcić ten czas.

Wiele przewodników o orlich gniazdach polecam skorzystanie że szlaku pieszo rowerowego, który nazywa się Szlak Orlich Gniazd. Trzeba mieć jednak na uwadze że szlak ten nie przebiega przez wszystkie dostępne obiekty, dlatego warto ustalić własną trasą. Z drugiej strony szlak orlich gniazd prowadzi przez wiele innych interesujących miejsc.

My szczególnie polecamy i zachęcamy do zobaczenia tego kawałka polskiej historii, ponieważ jest ona naprawdę cudowna. Wielokrotnie byliśmy zaskoczeni jak wiele z tych zamków jest fantastycznie przygotowana do zwiedzania. Oczywiście część warowni wygląda na całkowicie porzucone, ale czasem dodaje sporo klimatu.

mapa odwiedzonych miejsc

Zobacz posty z kolekcji

Galeria zdjęć z kolekcji