Ten tekst przeczytasz w 4 min.
od siebie słów kilka
Passo Fedaia to jedna z wielu pięknych przełęczy położonych w Dolomitach, w północnych Włoszech. Przełęcz ta należy do jednych z najdłuższych w dolomitach, ale nie należy spodziewać się tutaj cudów krajobrazowych. Z drugiej strony Passo Fedaia to miejsce o interesującej historii.
Passo Fedaia znana jest głównie z bliskości najwyżej góry w Dolomitach czyli Marmolady [Punta Penia] (3343 m). Mimo tego przełęcz ta rzadko pojawia się w przewodnikach o Dolomitach. ale wynika to braku spektakularnych widoków jak na Passo Falzarego, Passo Giau czy Passo Gardena. Z tego też względu ruch na szczycie przełęczy należy do skromnych i nie ma tutaj tłumów.
Przez przełęcz Passo Fedaia przebiega droga SS641, łącząca miejscowości Canazei i Rocca Pietore. Droga przebiega na sporej wysokości i podjazd należy do bardzo stromych zwłaszcza w swojej wschodniej części, gdzie osiąga nachylenie blisko 18%. Droga jest szeroka a zakręty dobrze wyprofilowane. Z drogi niewiele widać niestety, więc nie można uznać tej trasy za szczególnie ładną widokowo.
Na szczycie przełęczy znajdują się dwa jeziora w tym jedno sztuczne, co może być interesujące dla osób zainteresowanych obiektami inżynierii hydrotechnicznej. Jeziora nie są oblegane przez turystów, więc można nad nimi sobie w spokoju odpocząć. Niestety widoki tutaj podobnie jak na podjazdach nie należą do najpiękniejszych w tej okolicy.
Na szczycie przełęczy znajdują się schronisko Rifugio Fedaia, Rifugio Castiglioni Marmolada oraz dwa wyciągi na masyw Marmolady. W okolicy wspomnianego jeziora znajduje się także muzeum poświęcone I Wojnie Światowej.
Szlaki z Passo Fedaia
Z przełęczy Passo Fedaia wychodzi kilka popularnych szlaków turystycznych. Z oczywistych względów najpopularniejszy to szlak na Marmoladę [Punta Penia] (3343 m). Podobno szlak należy do bardzo trudnych, ponieważ znajduje się na nim wiele podejść wymagających posiadania ze sobą liny oraz przebiega częściowo przez lodowiec. Drugą ścieżką jest szlak na szyty Mesola (2727 m) i Mesolina (2642 m). Z tych szczytów rozciąga się podobno najładniejszy widok na Marmoladę.
Ciekawostki o Passo Fedaia
Pierwsza pisemna wzmianka o przeprawie przez przełęcz pochodzi już z roku 1485. W piśmie tym przełęcz nazwano montem de fedaris. Nazwa ta pochodzi od łacińskiego słowa ovisfeda , co oznaczało owczarnię lub pastwisko. Nazwa ta odnosiła się do wczesnego wykorzystania tej przełęczy jako pastwiska dla owiec i kóz. Do dzisiaj w wielu dialektach weneckich i ladyńskich słowo feda oznacza potocznie owcę a oviosfeda do określania pastwiska w górach.
W przeszłości przełęcz Passo Fedaia była punktem granicznym Republiki Weneckiej. Natomiast po trzeciej wojnie o niepodległość Włoch w przez przełęcz przebiegała granica między Cesarstwem Austrii a Królestwem Włoch. Podczas I wojny światowej w okolicach przełęczy trwały wielokrotnie ciężkie walki, ale punkt ten nigdy nie został zajęty przez oddziały Austriackie.
Sztuczne jezioro Lagio di Fedaia na szczycie przełęczy powstało 1950 roku i było wykorzystywane jak zbiornik przy elektrowni wodnej. Główny źródłem wody jest tutaj woda z lodowców Marmolady. Ze względu na położenie oraz bliskość źródła energii zbudowano tutaj także laboratorium do badania promieni kosmicznych, które ze względu na użyte technologie zużywało duże ilości energii. Laboratorium nie działało długo, ponieważ zamknięto je już w 1955 roku. Jednakże przez krótki okres badania prowadzili tutaj laureaci Nagrody Nobla Fermi, Blackett i Powell.
podsumowanie i parkowanie
Passo Fedaia to miejsce otoczone wysokimi górami, ale ze względu na blisko znajdujące się zbocza trudno dostrzec ich piękno. Jezioro Lagio di Fedaia z całą pewnością zmieniło krajobraz tego miejsca. Z jednej strony powstał sporej wielkości zbiornik, ale z drugiej zniknęły z tego miejsca piękne pastwiska. Passo Fedaia jak piękne nie można określić, natomiast to ciekawe miejsce i wyzwanie dla niektórych słabszych samochodów na podjeździe.
Podobnie jak na wielu Włoskich przełęczach na ich szczytach znajduje się sporo liczba parkingów i punktów gastronomicznych. Na szczycie przełęczy oraz przy schroniskach nie ma zbyt wielu ludzi. Wychodzi więc na to, że droga przez Passo Fedaia to głównie tranzyt.
położenie
Galeria zdjęć z wyjazdu
