Ten tekst przeczytasz w 5 min.
od siebie słów kilka
Tirana to stolica i największe miasto Albanii położone w środkowo zachodniej części kraju. To niezwykle interesujące i nudne zarazem miasto. Przyczyną takiej sytuacji jest to, że Tirana to młoda miejscowość bez bogatej średniowiecznej historii. Zaczęła się rozwijać w 1920 roku, kiedy ustanowiono Tiranę stolica Albanii. Założeniem ówczesnej władzy było stworzenie centrum administracyjno-politycznego, dlatego wiązało się to z likwidacją nielicznej znajdującej się tu zabudowy okresu osmańskiego. Z powyższych powodów Tirana wydaje się być niezwykle nowoczesnym miastem w którym dominuje architektura neoklasycystyczna, socrealistyczna oraz modernizm. W stolicy Albanii próżno zatem szukać starego miasta i charakterystycznej dla regionu zabudowy.
Tiranę założono prawdopodobnie 1614, gdy Sulejman Pasza Bargjini postawił tu szereg budowli użyteczności publicznej. W XVII wieku miasto stało się ośrodkiem handlowym, ale tak naprawdę nigdy nie zyskało większego znaczenia gospodarczego. Dopiero w 1920 roku na mocy decyzji rządu tymczasowego Albani zdecydowano, że Tirana będzie stolicą kraju. Miasto liczyło wtedy niespełna 17 tysięcy mieszkańców, więc była to nieduża miejscowość. Od tego momentu rozpoczął się jego rozwój. Prosperitę zahamowała wojna i włoska oraz niemiecka okupacja. Większe zniszczenia wojenne w Tiranie powstały w 1944 gdy miasto było wyzwalane. Po wojnie w Tiranie powstał komunistyczny rząd, na którego czele stanął Enver Hoxha. Podczas jego rządów w mieście powstało wiele monumentalnych budowli. Był to także okres w którym komunistyczny reżim odciskał piętno na obywatelach. Na przełomie lat 80. i 90. przez miasto przetoczyła się fala gwałtownych demonstracji, które doprowadziły upadku komunizmu w 1991 roku.
Tirana tu najważniejsze rzeczy są blisko siebie,
- Plac Skanderbega to centralny punkt miasta. Nazwę zawdzięcza imieniu bohatera narodowego, który przez lata stawiał skuteczny opór Turkom. Nad placem góruje jego 11-metrowy pomnik na koniu, odsłonięty w 500. rocznicę śmierci bohatera narodowego. Betonowy plac plac pełen restauracji pubów idealnie nadaje się do wieczornych spacerów. To wokół tego placu znajduje się większość istotnych do zwiedzenia punktów miasta. WWokół placu zlokalizowane są ważne obiekty kulturalne i administracyjne w śród których należy wymienić Pałac Kultury, Bank Narodowy i Muzeum Narodowe, zabytkowy meczet Ethem Beja i wieża zegarowa. Tuż w okolicy placu powstają wielkie strzeliste biurowce. Warto tu przyjść zwłaszcza wieczorem gdy cała powierzchnia placu tętni życiem.
- Meczet Ethem Beja to według przewodników najpiękniejsza budowla Tirany i zarazem jedna z najstarszych. Zbudowano go w 1823 roku i stanowił on jeden z elementów zabudowy historycznego centrum miasta. Z zewnątrz meczet nie robi wrażenia, ponieważ gubi się wśród wielkich budynków w koło. Podobno wnętrza są fantastyczne, ale nie było nam dane ich zwiedzić.
- Wieża zegarowa pochodzi z 1822 roku i znajduje się tuż obok meczetu. W XX wieku została podwyższona o 35 metrów i zainstalowano na niej duży niemiecki zegar. Do 1970 roku był to najwyższy budynek w stolicy.
- Muzeum historyczne znajduje się placu Skanderbega. Placówka ta znana jest przede wszystkim z ogromnej frontowej mozaiki, której powierzchnia wynosi 400 metrów kwadratowych. Przedstawia ona 13 Albańczyków z różnych okresów historii kraju. Ekspozycje muzeum podzielono na cztery kondygnacje, które przedstawiają kolejne epoki historii Albanii.
- BunkArt 2 to kolejne muzeum warte zobaczenia Mieści się ono w bunkrze Envera Hodży. Obiekt dzieli się na 5 poziomów w głąb ziemi, a jego łączna powierzchnia obejmuje ponad 2600 m².
- Piramida w Tiranie to pozostałość po komunistycznym brutalizmie który jednym się podoba innym nie. Piramida to szklano-betonowy kopiec projektu córki Envera Hodży, który miał być mauzoleum dla jej ojca.
- Instalacja „Reja” Chmura to dzieło japońskiego artysty Sou Fujimoto. Ma ono powierzchnię mierzącą prawie 550 m kw. i wykonane jest ze stalowych prętów, wypełnionych szkłem całość tworzy ciekawą trójwymiarową strukturę. Można po niej chodzić i widać, że to jedno z ulubionych miejsc spotkań dla miejscowych.
Nowoczesne i tanie miasto
Tirana to miasto które ciężko określić jednym zdaniem. Z całą pewnością widoczne są tu kontrasty, ponieważ z jednej strony zobaczycie tu liczne ślady socrealistycznej architektury, z drugiej są historyczne zabudowania. Z jednej strony jest tutaj mnóstwo zaniedbanych biednych budynków, a z drugiej strony nowoczesne szklane wieżowce. Pomiędzy tym mnóstwo pastelowej kolorystyki i dużo zielonych parków.
Miasto z całą pewnością ożywa wieczorami. Ilość bawiących się na ulicach ludzi jest ogromna, a żywiołowość mieszkańców da się odczuć z daleka. Tirana to kosmopolityczne nowoczesne miasto bez magicznej mistycznej otoczki, ale pełne ciepłej atmosfery. Warto tu przyjechać.
Jak na stolicę Tirana to bardzo tanie miasto i to zarówno jeśli chodzi o gastronomię, ale także i o noclegi. Trzeba się tutaj liczyć z dużym zatłoczeniem, a na drogach trzeba uważać Albańczycy co do zasady przepisy ruchu drogowego mają gdzieś. Parkingi w mieście są tanie, dlatego by zwiedzić miasto można zaparkować w jednym miejscu a całość przejść pieszo.