Ten tekst przeczytasz w 6 min.

od siebie słów kilka

Skopje, stolica Macedonii Północnej, to miasto położone w kotlinie nad rzeką Wardar, u podnóża gór Szar Płanina. Z liczbą mieszkańców wynoszącą ponad 600 tysięcy, jest to największe miasto w kraju i główny ośrodek gospodarczy, kulturalny i naukowy. Skopje, choć niezbyt popularne wśród turystów, ma do zaoferowania kilka interesujących atrakcji. Znajdziemy tu monumentalne budowle stylizowane na antyczne, stare dzielnice, które przenoszą nas do czasów osmańskich, oraz nowoczesne centrum pełne życia, szczególnie wieczorami.

W Skopje zabytki i nowoczesna architektura łączą się w intrygujący kontrast. Podczas spaceru po mieście można zobaczyć zarówno imponujące pomniki historycznych postaci, jak i stare meczety oraz cerkwie. Połączenie tradycji i nowoczesności sprawia, że miasto budzi skrajne emocje, ponieważ jedni uważają, że to miejsce pełne kiczu, inni doceniają jego unikalny charakter. Skopje to miasto, które warto odwiedzić, by samemu wyrobić sobie opinię.

Historia Skopje

Początki i starożytność

Pierwsze ślady osadnictwa w Skopje pochodzą z około 4000 roku p.n.e., kiedy to na terenie dzisiejszej twierdzy Skopsko Kale istniała neolityczna osada. Z czasem miejsce to zaczęli zamieszkiwać Pajonowie, a później Dardanowie. W okresie rzymskim miasto, znane jako Scupi, rozwinęło się jako ważny punkt strategiczny i handlowy. Stacjonowały tu rzymskie legiony.

Scupi było także siedzibą biskupów w czasach wczesnego chrześcijaństwa. Niestety, w 518 roku miasto zostało zniszczone przez trzęsienie ziemi. Cesarz Justynian I, pochodzący z tych stron, odbudował Skopje i zmienił jego nazwę na Justyniania Prima, nawiązując do swojego imienia. Odbudowane miasto stało się stolicą administracyjną regionu i ważnym ośrodkiem chrześcijaństwa.

Średniowiecze i nowożytność

Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Skopje przeszło pod panowanie Bizancjum, a później było częścią kolejno Bułgarii, Serbii i Imperium Osmańskiego. To właśnie Osmanowie mieli duży wpływ na kształt miasta, wznosząc wiele meczetów, łaźni i bazarów. Skopje było także ważnym ośrodkiem handlowym na Bałkanach.

W XVII wieku Skopje zostało zniszczone przez pożary i najazdy austriackie, co znacznie osłabiło jego pozycję. Dopiero w XIX wieku, dzięki rozwojowi kolei, miasto odzyskało znaczenie. Skopje ponownie nawiedziło trzęsienie ziemi w 1963 roku, które zniszczyło 75% budynków. Miasto zostało odbudowane z pomocą międzynarodową, a dziś jest nowoczesną stolicą Macedonii Północnej.

Atrakcje

Zabytki sakralne

1. Meczet Mustafy Paszy – Największy i najlepiej zachowany meczet w Skopje, pochodzący z XV wieku, oferuje piękne widoki na miasto z jego okolic.
2. Cerkiew Wniebowstąpienia Jezusa – Skromna z zewnątrz, ale imponująca wewnątrz, z przepięknym XIX-wiecznym ikonostasem i ikonami o szczegółowych rzeźbach.
3. Cerkiew św. Pantelejmona – Położona w okolicach góry Vodno, ta XII-wieczna cerkiew jest znana z wyjątkowych fresków, które stanowią jedno z najważniejszych dzieł sztuki bizantyjskiej w Macedonii.
4. Cerkiew Narodzenia Bogarodzicy – Zniszczona podczas trzęsienia ziemi, cerkiew została odbudowana i zachwyca swoim neoklasycystycznym stylem.

Pozostałe zabytki

1. Stara Čaršija (Stary Bazar) – To tętniące życiem miejsce, gdzie można poczuć atmosferę dawnych czasów. Zachowały się tu liczne zabytkowe budynki i meczety. To miejsce bywa bardzo tłoczne i należy uważać na kieszonkowców.
2. Kamienny Most – Symbolem Skopje jest most łączący starą i nową część miasta, zbudowany w XV wieku za czasów osmańskich. Przeszedł wiele renowacji, a dziś jest jednym z głównych punktów turystycznych. W sąsiedztwie tego mostu znajdują się inne „mosty sztuki” zdobione wieloma rzeźbami osób istotnych dla kraju.
3. Plac Macedonia i Pomnik Aleksandra Macedońskiego – Monumentalna figura Aleksandra Wielkiego, jedno z najbardziej kontrowersyjnych dzieł sztuki publicznej w mieście, które wywołało spory z Grecją. Oprócz tego ponika na placu znajdują się inne monumentalne rzeźby i fontanny. W okolicy placu nad rzeką znajdują się pięknie Muzeum Archeologicznego czy Prokuratury krajowej.
4. Twierdza Skopsko Kale – Położona na wzgórzu twierdza jest jednym z najstarszych zabytków w mieście, gdzie archeolodzy nadal odkrywają ślady dawnych cywilizacji. Mury twierdzy stanowią doskonały punkt widokowy na miasto. Niestety twierdza wygląda na zaniedbaną. Wstęp jest darmowy.
5. Dom Pamięci Matki Teresy – Muzeum poświęcone najsłynniejszej mieszkance Skopje, Matce Teresie, laureatce Pokojowej Nagrody Nobla.
6. Deptak nad rzeką Wardar – to liczący kilka kilometrów deptak wzdłuż rzeki. To przyjemne miejsce do spacerowania i z którego możemy podziwiać większość atrakcji nowego centrum miasta.

Mity i ciekawostki

Skopje ma długą i burzliwą historię, co odbiło się w wielu legendach i mitach związanych z miastem. Jedna z najbardziej znanych opowieści dotyczy założyciela miasta – Justyniana I, który według legendy wzniósł się na szczyt twierdzy na grzbiecie orła, by ocenić zniszczenia po trzęsieniu ziemi. Inną ciekawostką jest fakt, że Skopje było miejscem urodzenia św. Matki Teresy z Kalkuty, która spędziła tu pierwsze lata swojego życia. Mimo to miasto nie jest znane jako centrum turystyczne i pielgrzymkowe.

Informacje praktyczne

W Skopje jaki i w całej Macedonii pod żadnym pozorem nie wolno fotografować budynków rządowych. Złamanie zakazu może grozić nawet interwencją policji i karą grzywny. Niestety czasem nie sposób domyślić się które to budynki.

W centrum oraz w komunikacji miejskiej trzeba uważać na kieszonkowców. Policja macedońska raczej nie będzie interweniować w takich sprawach.

Ceny biletów w muzeach są różne dla turystów i dla obywateli Macedonii. Warto wiedzieć, że w poniedziałki, a w niektórych miejscach również w niedziele, muzea pozostają nieczynne. Z drugiej strony za wiele atrakcji nie zapłacimy nic.

Podsumowanie i parkowanie

Skopje to miasto pełne kontrastów, gdzie stara dzielnica osmańska i nowe, monumentalne centrum tworzą dwa zupełnie różne światy. Nowoczesne centrum, z budowlami stylizowanymi na antyczne, tętni życiem do późnych godzin wieczornych. Imponujący Plac Macedonia oraz liczne pomniki i fontanny dodają miastu majestatycznego charakteru, choć niektórym budynkom przydałaby się dodatkowa iluminacja. Z kolei stara dzielnica, choć pełna historycznych budowli, poza głównymi ulicami wygląda mniej reprezentacyjnie, a w niektórych miejscach można odczuć pewne poczucie zagrożenia. W obu dzielnicach należy liczyć się ze sporą liczbą żebraków i ulicznych sprzedawców próbujących sprzedać trefny towar.

Mimo to Skopje warto odwiedzić zwłaszcza, że zwiedzanie najważniejszych punktów w mieście zajmie nam mniej niż 4 godziny. Dodatkowo tanie zakwaterowanie, restauracje i sklepy, sprawiają, że może to być fajny punkt przystankowy w drodze do lub z Grecji. podróżowanie po Skopje jest stosunkowo tanie. Naszym zdaniem to miejscowość trochę niedoceniana, choć do klimatu Sarajewa czy Tirany macedońskiej stolicy brakuje. Nas bardzo zaskoczyło jak duża jest w Skopje społeczność muzułmańska, dlatego głośne nawoływanie z meczetów rano i wieczorem może niekturych zaskakiwać.

Jednak jeśli chodzi o parkowanie, polecamy korzystanie z parkingów strzeżonych zwłaszcza na noc ze względu na bezpieczeństwo. Ruch w mieście w niektórych miejscach jest spory, ale ogólnie miasto nie należy do zakorkowanych.

położenie

Galeria zdjęć z wyjazdu

Może zainteresuje Cię również