Ten tekst przeczytasz w 6 min.
od siebie słów kilka
Saloniki [Θεσσαλονίκη], znane również jako Tesalonika, to drugie co do wielkości miasto Grecji, położone w północnej części kraju nad Zatoką Salonicką prawie na początku półwyspu Chalkidiki. Miasto zamieszkuje około 315 tysięcy osób, a cała aglomeracja liczy niemal 800 tysięcy mieszkańców. Saloniki są ważnym ośrodkiem administracyjnym, kulturalnym i transportowym Grecji, stanowiącym kluczowy punkt na mapie komunikacyjnej kraju.
Jednak zamiast pięknych widoków i historycznych uliczek, na które moglibyśmy liczyć, miasto sprawia wrażenie zaniedbanego. Spacerując po jego ulicach, trudno nie zauważyć wszechobecnych śmieci oraz zniszczonych budynków, które wydają się opuszczone lub pozostawione na pastwę losu. Wiele miejsc, które mogłyby zachwycać swoim potencjałem, jest zaniedbanych lub przytłoczonych chaotyczną zabudową. Co więcej, Saloniki to miasto o bardzo dużym natężeniu ruchu, a chaos komunikacyjny może być przytłaczający zarówno dla mieszkańców, jak i turystów.
Historia w dużym skrócie
Historia Salonik sięga około 315 roku p.n.e., kiedy to król Macedonii, Kassander, założył miasto i nazwał je na cześć swojej żony, Tessaloniki, siostry Aleksandra Wielkiego. Wkrótce Saloniki stały się ważnym punktem handlowym na szlaku Via Egnatia, łączącym Rzym z Bizancjum. Miasto przeżyło okresy rozkwitu pod rządami Rzymian i Bizantyjczyków, a także przetrwało liczne ataki, w tym najazd Normanów i Arabów.
W czasach osmańskich Saloniki były domem dla zróżnicowanej społeczności, w tym Greków, Turków i Żydów. Miasto pełniło ważną rolę zarówno w handlu, jak i polityce Imperium Osmańskiego. W XIX i XX wieku Saloniki stały się miejscem kluczowych wydarzeń historycznych, takich jak działania Młodych Turków oraz wojny bałkańskie, które przyczyniły się do włączenia miasta do Grecji w 1912 roku.
Podczas II wojny światowej Saloniki zostały okupowane przez Niemców, co doprowadziło do tragicznych wydarzeń, takich jak eksterminacja miejscowej ludności żydowskiej. Choć miasto odbudowano po wojnie, wiele jego historycznych elementów zostało bezpowrotnie zniszczonych, a współczesne Saloniki sprawiają wrażenie, że ich historyczna chwała została zasłonięta przez betonowe blokowiska.
Teoretyczne atrakcje miasta
Na początek kilka słów wyjaśnienia dlaczego atrakcje są teoretyczne. Saloniki chwalą się, że posiadają kilka ważnych historycznych zabytków. Jednak ich stan i otoczenie często sprawiają, że tracą one całkowicie swój urok. Wiele z tych miejsc znajduje się w samym centrum miasta, które niestety jest gęsto zabudowane nowoczesnymi jednolitymi blokami, które są często zaniedbane. Mimo wszystko, warto wspomnieć o kilku atrakcjach, które można zobaczyć podczas krótkiej wizyty.
Zabytki sakralne:
- Bazylika św. Dymitra (Church of Agios Demetrius). To jeden z najważniejszych kościołów prawosławnych w Grecji, wpisany na listę UNESCO. Podziemia bazyliki, gdzie znajdują się katakumby, zawirają szczątki św. Dymitra, patrona miasta oraz innych znakomitości. To faktnie jeden z lepiej zachowanych zabytków w mieście. Katakumby są płatne.
- Rotunda (Rotònda Roman Temple). Pierwotnie zbudowana jako mauzoleum, później przekształcona w kościół, a następnie meczet. Rotunda jest jednym z najważniejszych zabytków miasta, ale niestety jej otoczenie sprawia wrażenie, że jest bardziej zaniedbana niż dobrze zachowana.
- Holy Church of Panagia Dexia. historyczny kościół przy łuku triumfalnym. Można tutaj obejrzeć ciekawe ikony. Wstęp bezpłatny.
- Łuk Triumfalny Galeriusza (Arch of Galerius). Ten rzymski łuk, upamiętniający zwycięstwo Galeriusza nad Persami, znajduje się przy jednej z głównych ulic miasta. Otoczony blokami mieszkalnymi i sklepami, niestety stracił swój dawny majestat, a jego architektoniczne walory giną w miejskim chaosie.
Inne atrakcje:
- Biała Wieża (White Tower of Thessaloniki). To symbol miasta, znajduje się w najładniejszej części miasta tu przy miejskim nabrzeżu. Bilet wstępu nie jest tani (8 €), a widok z wieży, choć panoramiczny, nie pozwala na zarobaczenie niczego spektakularnego.
- Nadmorska promenada. Teoretycznie to piękna i długa promenada na samym morzem. To fajne miejsce na spacer, jednak oferuje głównie widok na port.
- Pomnik Aleksandra Wielkiego. Monumentalny pomnik nad brzegiem morza, będący jednym z bardziej rozpoznawalnych punktów w mieście.
- Plac Arystotelesa (Aristotelous Square) Największy plac w Salonikach, otoczony kawiarniami i sklepami. Jest to jedno z bardziej tętniących życiem miejsc w mieście, ale niestety i tutaj widać zaniedbanie i wszechobecny chaos.
- Roman Forum. Ruiny starożytnego forum, które dziś są już tylko cieniem tego, czym były niegdyś. To fundamenty starożytnej zabudowy, którą można zobaczyć deptaku znajdojącego się powyżej. Chętni mogą zobaczyć ruiny z bliska za 2€.
- Akropol w salonkach (Acropolis of Thessaloniki). To mega rozczarowanie. Całkiem spore fragmenty starożytnego obwarowania miasta z zabudową, która w części zarasta a do tego co zostało dobudowano jakieś budynki. To istny dramat!
- Rajskie łaźnie (Paradise Baths). Starożytne łaźnie miejskie, które przetrwały bez zniszczeń kilka stuleci obecnie zamknięte i odgrodzone wysokim płotem.
- Pałac Galeriusza (Palace of Galerius). Podobnie jak Roman Forum to pozostałości fundamentów możliwe do zobaczenia z chodników otaczających okoliczne bloki. Jednak tu całą magię tego miejsca psują otaczające je bloku. Wejście na teren ruin to aż 6 €.
Podsumowanie i parkowanie
Saloniki to miasto, które pozostawia mocno mieszane uczucia. Z jednej strony jest tu kilka zabytków o dużym znaczeniu historycznym, ale z drugiej strony otoczenie, stan miasta oraz jego atmosfera sprawiają, że nie jest to miejsce, które warto odwiedzać specjalnie z myślą o zwiedzaniu. Większość zabytków jest słabo wyeksponowana, otoczona zaniedbaną nowoczesną zabudową, a śmieci i chaos na ulicach skutecznie odbierają radość z odkrywania historycznych zakątków miasta.
Czas potrzebny na zwiedzanie Salonik wynosi około 4-6 godzin. W tym czasie można zobaczyć główne atrakcje, choć ceny za wstęp do niektórych obiektów są niewspółmiernie wysokie w stosunku do tego, co oferują. Miasto wydaje się monotonne, a jego urok znika wśród zniszczeń i brudu. Nawet gastronomia, która mogłaby uratować wrażenia z wizyty, często zawodzi w centrum – lepiej szukać miejsc do jedzenia z dala od głównych turystycznych szlaków.
Podsumowując, Saloniki to miasto, które zdecydowanie nie zachwyca. Jego zaniedbany stan, wszechobecny brud i wysokie ceny nie zachęcają do dłuższego pobytu ani do szczegółowego zwiedzania. Jeśli masz ograniczony czas na podróż, warto rozważyć inne miejsca w Grecji takie jak Meteory, Nauplion, czy nawet Ateny. Te miejsca które oferują więcej uroku i znacznie lepsze warunki do zwiedzania.
Poruszanie się po mieście samochodem to prawdziwe wyzwanie. Saloniki to miasto o ogromnym natężeniu ruchu, a nieczytelne oznaczenia dróg dodatkowo utrudniają orientację. Najlepszym rozwiązaniem jest pozostawienie samochodu na płatnym, strzeżonym parkingu, co pozwoli uniknąć dodatkowych stresów związanych z parkowaniem w chaotycznym centrum.